Komunikado di prensa

SER ta wak Fondo di Deporte Kòrsou di aserka

 

WILLEMSTAD – Riba djaluna promé di desèmber último, Konseho Sosial-Ekonómiko (SER) a entregá un konseho na minister di Enseñansa, Siensia, Kultura i Deporte (OWCS), Sithree ‘Cey’ van Heydoorn, enkuant’e konsepto di e dekreto gubernamental, ku ta kontené medidanan general, ku ta regulá e Fondo di Deporte Kòrsou.

Ku e dekreto aki, Gobièrnu ke deliniá kon lo rekoudá, repartí i responsabilisá sènnan públiko pa deporte. E Fondo di Deporte mester fortifiká e papel sosial di deporte – for di den bario te na nivel altu – i e mester sirbi alabes pa promové salú públiko, koherensia sosial i desaroyo di talento. Den e konsepto, ta stipulá entre otro: meta i propósito dje fondo, kondishonnan pa por apliká pa finansiamentu, prosedura pa evaluá e aplikashon i reglanan pa responsabilisá montantenan for di e fondo atkerí.

E konsepto dje dekreto ta basá riba e Ordenansa Fondo di Deporte Kòrsou (P.B. 2021, no. 120) i ta habri kaminda pa atendé ku finanansiamentu di deporte for di entradanan públiko di forma stukturá i konforme lei. Esei ta inkluí por ehèmpel e 3% di entradanan for di weganan di hazar, manera stipulá den e Ordenansa Nashonal riba Weganan di Hazar (LOK), ku ta derivá for di ingreso di Curaçao Gaming Authority (CGA) i ku ta bai direktamente p’e fondo. E sèn aki ta bin adishonal riba di e presupuesto eksistente pa deporte i riba e rekargo di gasolin. Asin’ei, Fondo di Deporte ta funshoná komo un “hub” pa diferente fluho di sèn públiko pa deporte, i tur mester pasa dor di un solo kanal pa aplikashon, desishon i responsabilisashon.

Den su konseho, SER ta analisá e fondo proponé for di tres ángulo. Na promé lugá, for di un aserkamentu hurídiko. SER ta wak ku reserva si ta kumpli ku e forma di delegá kompetensia na órganonan spesífiko, manera stipulá den e Ordenansa Fondo di Deporte, e relashon entre e Ordenansa i e dekreto gubernamental, e lógika interno di e teksto i su posishon den e kuadro mas ámplio di lei, inkluso e Ordenansa di Komptabilidat 2010 i e Ordenansa di Maneho Finansiero. Pregunta prinsipal ta si e reglanan proponé ta keda den kuadro k’e legisladó a duna, i si asignashon di plaka públiko ta responsabel, rasonabel i kompatibel ku prinsipionan di nos estado di derechi.

Na di dos lugá, SER ta hasi un análisis presupuestario i di riesgo. Akí e órgano fiho di konseho i konsulta ta wak orígen di e sènnan – ingreso di weganan di hazar, rekargo riba gasolin i fondonan general – i riba posibel efektonan presupuestario a mediano plaso. Tambe SER ta evaluá e kontribushon dje fondo na ekonomia di Kòrsou. SER ta analisá riesgonan ku ta inherente na un fondo públiko, manera, entre otro, posibel akumulashon di reserva ku no gastá, finansiamentu dòbel pa e mesun proyekto i fluhonan di entrada den e fondo, ku ta keda for di bista públiko i di Parlamento. SER ta opservá alabes e forma kon e konsepto dje dekreto ta duna kontenido n’e kontròl interno: kon ta asigná kompetensianan entre minister, e komishon ku defakto ta manehá e fondo i sekretario dje fondo, i kon ta supervisá, raportá i vigilá den un palabra kon ta ouditoriá e fondo.

Na di tres i último lugá, SER ta wak e proporshon sosio-ekonómiko i di maneho públiko. SER ta pone e forma kon ke regulá e Fondo di Deporte den un konteksto mas amplio,  si tene na kuenta aspektonan demográfiko (enbehesimentu), prevalensia pa malesanan króniko den nos komunidat i oumentu di gastunan di salubridat públiko. E konseho ta sondiá kon deporte i aktividat físiko – via proyektonan dirigí den bario, na klùp i skolnan – por yuda mehorá salú, stimulá partisipashon sosial, fortifiká produktividat laboral i enforsá integrashon den nos komunidat.

SER su aserkamentu ta unu basá riba e konsepto di ‘bienestar amplio i kompartí’, kaminda éksito i progreso di komunidat no ta ser midí solamente basá riba índisenan makro-ekonómiko (manera p.e. nivel di e produkto interno bruto), sino tambe basá riba bienestar sosial, kalidat di biba i desaroyo sostenibel. Den esaki, ta mira Fondo Di Deporte komo un instrumento ku lo benefisiá deporte direktamente– i asina tambe salú i kohesión sosial.

Den su konseho na minister Van Heydoorn, SER no ta kontestá e pregunta si mester implementá Fondo Di Deporte eksaktamentente manera e ta redaktá awor. Sinembargo, SER  ta formulá preguntanan klave ku Gobernashon lo mester tene na konsiderashon, manera si e fondo lo kumpli ku su meta legal, si e struktura di finansiamentu ta sostenibel na mediano plaso, i si e diseño proponé ta produsí un interes públiko real pa komunidat di Kòrsou? E tres aspektonan aki – legalidat, sostenibilidat fiskal i efektividat sosio-ekonómiko – ta forma e nùkleo di e anális di SER.

Share